Historia Ochotniczej Straży Pożarnej w Kruszynie 1912

,,Bogu na chwałę, ludziom na ratunek.” 
W tych kilku słowach zawiera się cała idea służby związanej z działalnością straży pożarnej. Jak wiemy, pożary od wieków towarzyszyły ludzkości, były czynnikiem niszczącym nie tylko mienie i życie ludzkie, ale i dorobek kultury. Pożary były plagą polskich wsi, a brak wiedzy i umiejętności gaszenia ognia potęgował to zjawisko. Powszechnie też praktykowano wiarę w różne zabobony, która miała zabezpieczać przed klęską. Do najbardziej popularnych należał przesąd o zakazach plucia na ogień, pożyczania ognia, gaszenia pożaru powstałego od pioruna itp. Z czasem jednak ludzie zaczęli wypracowywać różne sposoby zabezpieczania się przed ogniem oraz walki z nim. Ludność mieszkająca we wioskach stosowała samoobronę, nie było bowiem zorganizowanych oddziałów strażackich. Ochotnicza straż – najstarsza organizacja społeczna w naszym kraju rozpoczęła swą działalność w okresie zaborów. Odegrała ona ważną rolę nie tylko skutecznie walcząc z plagą pożarów, ale spełniała także wiele funkcji w życiu społecznym. 
Również, tradycja straży pożarnej na ziemi Kruszyńskiej sięga czasów  odległych. Ochotnicza Straż Pożarna w Kruszynie rozpoczęła swą działalność w 1912 roku. Wtedy to powołana została Ochotnicza Straż Ogniowa, której założycielem i prezesem został Hieronim Lubomirski, właściciel majątku w Kruszynie. Do zadań bojowych wyznaczał swoich pracowników oraz ochotników z Kruszyny. Do gaszenia pożarów zakupiony został wtedy podstawowy sprzęt pożarniczy. Najważniejszymi urządzeniami były: ręczna pompa, węże oraz sześciuset litrowa beczka z wozem oraz drugi wóz do przewożenia strażaków. Siłą pociągową były w tamtym czasie konie. Z polecenia Hieronima Lubomirskiego porozwieszane zostały gongi alarmowe. Wszystkie urządzenia służące do gaszenia pożarów znajdowały się w majątku właściciela. Komendantem był w tym okresie administrator Gorczyński. 
W 1920 roku na skutek groźnej burzy i ogromnych wyładowań atmosferycznych spalona została niemal cała Kruszyna. 
W 1921 roku książę Lubomirski – Prezes straży, wydzielił plac pod budowę strażnicy i garaży. W pierwszej kolejności wyznaczone miejsce zostało ogrodzone wysokim, drewnianym płotem, następnie rozpoczęto budowę drewnianej strażnicy. 
W 1922 roku – po zakończeniu prac budowlanych, Prezes powołuje Komendanta – pana Antoniego Koćwina. Nowo wybudowane garaże pokryte zostały papą a strażnica stała się miejscem składowania całego sprzętu przeciwpożarowego. 
9 listopada 1924 roku odbyła się uroczystość poświęcenia nowo wybudowanej remizy i wspinalni strażackiej. Budynek miał 25 metrów długości, wewnątrz zbudowana została scena z przeznaczeniem dla przedstawień amatorskich. Dzięki ofiarności Prezesa księcia Hieronima Lubomirskiego, jak również całego Zarządu Straży Kruszyńskiej, a zwłaszcza pana M. Sośnierza, miejscowego nauczyciela oraz Naczelnika – pana A. Koćwina, straż posiadała własną siedzibę, którą mogła się szczycić niemal w całym powiecie. /jak podaje Przegląd Pożarniczy z 1924 roku/. Na uroczystość poświęcenia remizy przybyły delegacje straży z Garnku, Cykarzewa i Mykanowa. Wśród zaproszonych gości byli: Prezes Straży Radomszczańskiej – druh J. Szwedowski i naczelnik tejże straży – druh Świderski z Radomska. Po poświęceniu i defiladzie książę Hieronim Lubomirski wręczył dwóm strażakom odznaki za 10-letnią pracę w straży Kruszyńskiej. Odznaczonymi strażakami byli: Wojciech Kaźmierczak oraz Władysław Kołodziejczyk. 
W tym okresie rozpoczyna swoją działalność orkiestra strażacka. Organizatorem i pierwszym nauczycielem był pan Robert Marcin z Bogusławic. Najwięcej muzykantów pochodziło z Kruszyny i Bogusławic. Orkiestra prowadziła swoją działalność do 1939 roku, czyli do wybuchu II wojny światowej. W czasie wojny wszystkie instrumenty orkiestry dętej zostały ukryte w skarbcu parafialnego kościoła. 
W 1926 roku komendantem straży zostaje pan Edward Peszke. Dwa lata później  ufundowano sztandar strażacki, który staje się symbolem i widocznym znakiem działającej jednostki strażackiej. Funkcje komendanta pełni tutejszy nauczyciel pan Wacław Rajca, a następnie pan Antoni Zasępa. 
W 1937 roku na starych  fundamentach wybudowana została strażnica i zakupione zostało pierwsze strażackie umundurowanie. 
W czasie II wojny światowej działalność strażacka staje się bardzo niebezpieczna i wiązała się z wielkim ryzykiem. Był to czas szczególny dla narodu a tym samym dla tutejszego społeczeństwa. . 
Po zakończeniu wojny Prezesem Ochotniczej Straży Pożarnej został pan Lizanowicz a Komendantem Antoni Zasępa. Spośród strażaków z Kruszyny wybrany został zarząd, który podjął decyzję o zakupieniu pierwszej motopompy marki „DEKAWKA”, a następnie samochodu przystosowanego do gaszenia pożaru.. 
W 1947 roku Prezesem został Mieczysław Dobrzański, a komendantem pozostaje Antoni Zasępa. Z ich inicjatywy ufundowany został sztandar. 
Funkcję Prezesa Ochotniczej Straży Pożarnej w Kruszynie pełnili – Kazimierz Gloc, Alfred Dobrzański, Piotr Flis, Tadeusz Poroszewski, Zygmunt Migoń, Marian Serwiak, Tadeusz Kucharski, Maciej Zasępa, a obecnie  – Marcin Kucharski. 
Natomiast funkcja Komendanta Ochotniczej Straży Pożarnej sprawowana była przez – Tadeusza Kocha, Stanisława Knasia, Józefa Patyka i ponownie przez Stanisława Knasia następnie Henryka Kucharskiego, Grzegorza Poroszewskiego, a obecnie przez Grzegorza Frymusa. 
W tym najstarszym, niezwykle ważnym okresie działania straży pożarnej w Kruszynie do najaktywniejszych i najbardziej zasłużonych strażaków należy zaliczyć: Józefa Poroszewskiego, Stanisława Zasępę, Wawrzyńca Zasępę, Tadeusza Zasępę, Ignacego Poradę, Stefana Serwę, Teodora Zasępę, Leona Kaźmierczaka, Feliksa Zasępę, Jana Leciaka, Franciszka Poroszewskiego i Stanisława Piesiaka. 
W latach sześćdziesiątych XX wieku następuje dalsze wzmocnienie organizacyjne a jednostka została doposażona w nowy sprzęt gaśniczy. Istniejąca remiza została gruntownie wyremontowana, powstają nowe garaże, a jednostka korzysta z przydziałów sprzętu dokonanych przez Powiatową Komendę Straży Pożarnej w Radomsku. Otrzymuje między innymi samochód pożarniczy marki STAR, wyposażona została w nową motopompę, uzupełniono wyposażenie gaśnicze. 
W połowie lat siedemdziesiątych XX wieku jednostka otrzymuje drugi samochód pożarniczy – marki ŻUK. 

W tym czasie z inicjatywy ówczesnego Prezesa Tadeusza Poroszewskiego reaktywowana została strażacka orkiestra, która uświetniała najważniejsze lokalne uroczystości. 
Lata 70 – te to także czas, kiedy strażacy biorą aktywny udział w budowach i remontach dróg użyteczności publicznej, a także pomagają w porządkowaniu nowo wybudowanej trasy Warszawa – Katowice. Duże zaangażowanie strażaków widoczne jest podczas likwidacji słomianych strzech, budowania zbiorników wodnych oraz wielu innych  przedsięwzięciach zwiększających bezpieczeństwo mieszkańców. 
Ochotnicza Straż Pożarna w Kruszynie jest jednostką dobrze zorganizowaną. Ma największy udział w akcjach gaśniczych na terenie gminy i poza nią. Organizuje i bierze udział w pożarniczych zawodach sportowych. W 1986 roku strażacy podejmują decyzję o budowie nowego Domu Strażaka. Stara remiza została wyburzona a na jej miejscu powstał nowy budynek, którego fundatorem był Urząd Gminy w Kruszynie, na czele którego stał Zenon Kowalski. 
Członkowie jednostki czynnie uczestniczą w różnych kursach i szkoleniach związanych z udzielaniem pomocy medycznej, gaśniczej, obsługiwaniem sprzętu przeciwpożarowego, kierowaniem ruchem drogowym oraz w innych  w zależności od potrzeb związanych z działaniem straży pożarnej. Ochotnicza Straż Pożarna w Kruszynie czynnie udziela się w różnych pracach społecznych oraz wydarzeniach narodowych i religijnych. Jest ich wiele, warto wspomnieć chociażby pomoc dla powodzian czy pomoc po huraganach. 
Jednostka wciąż rozwija swoją działalność, ściśle współpracując z innymi jednostkami np. z Państwową Strażą Pożarną oraz innymi podmiotami. Realizuje swoje główne zadania  i cele poprzez zapobieganie pożarom, udział w akcjach ratowniczo – gaśniczych. Jest bardzo ważnym ogniwem wspomagającym rozwój społeczności lokalnej, podejmuje działania na rzecz ochrony środowiska oraz upowszechniania kultury fizycznej i sportu. Szczegółowe jej zadania oraz organizacja, określone są w statucie własnym jednostki. 
Funkcję prezesa Ochotniczej Straży Pożarnej w Kruszynie pełni obecnie – Marcin Kucharski.
Jednostka wciąż rozwija swoją działalność, doskonali umiejętności, zdobywa nową wiedzę. Dzięki przychylności i wsparciu ze strony władz samorządowych, jednostka w ostatnim czasie zyskała wiele nowoczesnego sprzętu. 
Dzisiejsza straż, w tak małej społeczności jaką jest Kruszyna, kontynuuje chlubne tradycje minionych dziesięcioleci, a także wytrwale dąży do wszechstronnego rozwoju, w poczuciu bezinteresownej troski o dobro innych.

Kończąc, chcemy oddać hołd wszystkim mieszkańcom naszej miejscowości i okolic za wsparcie naszego istnienia i działania, różnym instytucjom, władzom samorządowym i pożarniczym, a szczególnie druhom, którzy odeszli z ziemskiego życia za ich oddanie i miłość dla służby w straży.